Podstawową zaletą zastosowania Diagramu Obiegu Dokumentów w modelowaniu systemów informatycznych jest niemal automatyczny sposób uzyskania na jego podstawie pozostałych, podstawowych modeli niezbędnych do kompletnego i spójnego opisu docelowego systemu informatycznego. Model DOD można w prosty i niemal automatyczny sposób rozłożyć na modele UML takie jak diagram przypadków użycia, diagram klas oraz diagram stanów. Z diagramu DOD można również uzyskać modele w innych notacjach jak XPDL, BPEL, jPDL, BPMN, EPC, CFF. Obecnie dostępne są modele w notacji UML oraz XPDL (kolor niebieski), pozostałe zaś są w fazie opracowywania.
Diagram Obiegu Dokumentów
DOD przedstawia graficznie schemat obiegu dokumentów w organizacji. Sposób wizualizacji opisu tego obiegu dokumentów jest intuicyjny, a przez to łatwy do zrozumienia przez przyszłych użytkowników systemu informatycznego.
Pierwsza kolumna macierzy opisuje aktorów biorących udział w danym procesie biznesowym. Wiersz obrazuje operacje biznesowe wykonywane przez danego aktora, przy obsłudze konkretnej funkcji biznesowej. Podwójna linia pozioma oddziela aktorów wewnętrznych (np. Zamawiający) od zewnętrznych (np. podmioty zewnętrzne - klient). Nagłówek tabeli opisuje obiekty (dokumenty, systemy, dane) występujące w procesie biznesowym. Obiekty te identyfikuje się nazwą i numerem.
Krawędzie skierowane wskazują na fizyczny przepływ dokumentu. Dany dokument „wędruje” od komórki do komórki (podmiotu) ulegając przekształceniom (utworzenie, akceptacja, archiwizowanie). Pionowe krawędzie skierowane pokazują jednocześnie przepływ sterowania i przepływ dokumentów, danych czy obiektów. Skierowane krawędzie poziome pokazują przepływ sterowania pomiędzy obiektami, czy systemami. Mogą wskazywać również na przepływ danych z/do dokumentów. Taki przepływ danych wiąże się z wprowadzeniem danych z dokumentu do systemu informatycznego, wprowadzeniem dokumentów do archiwum, utworzeniem dokumentu na podstawie innego dokumentu itd.
Metamodel Diagramu Obiegu Dokumentów
Opis elementów Diagramu Obiegu Dokumentów.
Element |
|
|
Utworzenie |
Utworzenie dokumentu (wypełnienie formularza jest związane z utworzeniem konkretnego dokumentu) |
|
Skopiowanie |
Utworzenie / pobranie dokumentu z systemu informatycznego (np. przy przeglądaniu zleceń w systemie komputerowym) |
|
Kontrola |
Kontrola dokumentu (sprawdzenie dokumentu) |
|
Akceptacja |
Podpisanie dokumentu, akceptacja, zatwierdzenie |
|
Archiwacja |
Zarchiwizowanie dokumentu, przekazanie do archiwum |
|
Inna opercja |
Edycja, korekta dokumentu, bądź inna operacja na dokumencie |
|
Podsystem,
Archiwum |
System informatyczny, moduł, podsystem, bądź zbiór danych |
|
Obiekt |
Obiekt, na instancjach (dokumentach) którego Aktorzy wykonują operacje na dokumentach |
|
Aktor |
Aktor wykonujacy operacje w danym wierszu |
|
Dokument |
Egzemplarz dokumentu umieszczany na przecięciu wiersza i kolumny diagramu |
|
Początek |
Początek scenariusza |
|
Koniec |
Koniec scenariusza |
|
Decyzja |
Decyzja to rozgałęzienie przepływu sterowania, bądź przepływu dokumentu |
|
Przepływ dokumentów |
Przepływ dokumentów w procesie |
|
Przepływ danych |
Przepływ danych w procesie |
|
XPDL (XML Process Definition Language)
XPDL jest standardem opisu procesów biznesowych, zaproponowany przez Workflow Management Coalition. Procesy biznesowe zdefiniowane są jako sekwencja aktywności i przejść. XPDL pozwala na powiązanie m.in. wykonawców (aktorów) aktywności, a także danych z odpowiednimi czynnościami.
Standard XPDL w pierwotnym zamyśle miał służyć do wymiany procesów biznesowych zdefiniowanych w języku BPMN (Business Process Modeling Notation).
Przykład pliku XML zawierającego opis procesów biznesowych w standardzie XPDL.
Poniżej przedstawiono część metamodelu XPDL wraz z dodatkową definicją przestrzeni nazw dla platformy EMC Documentum.
Po zaimportowaniu odpowiedniego pliku w standardzie XPDL na platformie EMC Documentum powstanie tzw. workflow (proces biznesowy), który będzie mógł być uruchomiony bez zbędnych prac programistycznych jako aplikacja Web-owa. Poniżej pokazano przykładowy proces biznesowy obsługiwany na platformie EMC Documentum.
|